تَحجیر

تَحجیر.
(ع مص)
خرمن کردن ماه یا گرد شدن ماه به خطی باریک.
خطی گرد ماه برآمده شدن و خرمن کردن ماه.
گرد شدن ماه به خطی باریک و باشاد فروشدن در میغ.
گرد شدن ماه (احاطه شدن) به خط باریکی که در آن غلظت نباشد و یا در پیرامون آن دایره ای از ابر پدید آید.
هاله برآمدن بر گرد ماه.
|| داغ کردن گرداگرد چشم شتر به آهن مدور.
حجرت عین البعیر; اذا وسمت حولها بمیسم مستدیر.
|| تحجیر گِل ; تحجر آن.
|| (اصطلاح فقه و حقوق) بمعنی سنگ چین کردنست چنانکه در مادۀ ١٤٢ قانون مدنی است: «شروع در احیاء از قبیل سنگ چین اطراف زمین یا کندن چاه و غیره تحجیر است و موجب مالکیت نمیشود ولی برای تحجیرکننده ایجاد حق اولویت در احیاء می نماید». قانون مدنی برای تحجیر دو مثال بیان نموده و به کلمۀ غیره از ذکر اقسام دیگر تحجیر از قبیل دیوار کشیدن و نهر کندن و درخت در دور زمین کاشتن صرف نظر کرده است. منظور ماده ازکندن چاه، چاهی است که هنوز به نتیجۀ مطلوب نرسیده باشد، چنانکه هرگاه چاه برای آب است به آب نرسیده باشد و پس از رسیدن به آب احیاء محسوب میگردد. مادۀ ١٦٠ قانون مدنی به این امر تصریح مینماید: «هر کس درزمین خود یا در اراضی مباحه، بقصد تملک، قنات یا چاهی بکند تا به آب برسد یا چشمه ای جاری کند، مالک آب آن میشود و در اراضی مباحه، مادامی که به آب نرسیده تحجیر محسوب است». و همچنین است کندن نهر، چنانکه مادۀ ١٤٩ قانون مدنی میگوید: «هر کس در زمین مباح نهری بکند و متصل کند به رودخانه، آن نهر را احیاء کرده و مالک آن نهر میشود، ولی مادامی که متصل به رودخانه نشده است تحجیر محسوب است». تحجیری که ایجاد حق اولویت در اراضی موات مینماید دارای شرایط خاصی است که در حقوق مدنی یاد شده است.
رجوع به حقوق مدنی تألیف امامی ... و فرهنگ حقوقی جعفری شود.